Γιατί τα χάδια μάς ευχαριστούν και μας απαλύνουν τον πόνο;

Γιατί τα χάδια μάς ευχαριστούν και μας απαλύνουν τον πόνο;

Ανακάλυψαν ότι η ηδονή που μας προκαλεί η θωπεία οφείλεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα νευρικών ινών ευαίσθητων στην αφή

Από τον ΣΠΥΡΟ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ

ΝΕΥΡΟΕΠΙΣΤΗΜΗ

Ο συγκεκριμένος νευρικός ιστός που ευθύνεται για την ευχαρίστηση που αντλούμε από τα χάδια και τις αγκαλιές των αγαπημένων μας προσώπων αλλά και του ερωτικού μας συντρόφου ταυτοποιήθηκε πρόσφατα από βρετανο-σουηδική ομάδα νευροεπιστημόνων. Η είδηση ανακοινώθηκε στο ετήσιο φεστιβάλ επιστήμης της British Association for the Advancement of Science, που έλαβε χώρα πριν από λίγες ημέρες (6-11 Σεπτεμβρίου) στο Λίβερπουλ.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της βρετανικής ομάδας, Φράνσις ΜακΓκλόουν (Francis McGlone), καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ και μέλος της ερευνητικής ομάδας του Ινστιτούτου Ερευνας Τροφίμων και Υγείας της πολυεθνικής Unilever, πέρα από το αμιγώς επιστημονικό ενδιαφέρον, η ανακάλυψη αυτή ενδέχεται να αξιοποιηθεί άμεσα και για τη θεραπεία του χρόνιου πόνου και της κατάθλιψης.

Για να εντοπίσουν επακριβώς τις νευρικές απολήξεις που είναι ευαίσθητες στην αφή του δέρματος, αλλά και για να διαπιστώσουν ποια είναι η ιδανική ταχύτητα αγγίγματος και πίεσης του δέρματος χάρη στις οποίες επιτυγχάνεται ο μέγιστος βαθμός ικανοποίησης, οι ερευνητές σχεδίασαν μια «θωπευτική μηχανή» υψηλής τεχνολογίας. Με μια ειδική βούρτσα «χάιδευαν» το δέρμα του χεριού, του ποδιού και του προσώπου των εθελοντών με διαφορετική κάθε φορά ταχύτητα και πίεση, και κατόπιν ζητούσαν από τους εθελοντές να αξιολογήσουν τα «χαϊδέματα» ανάλογα με την ευχαρίστηση που τους προκαλούσαν. Ταυτόχρονα, εισήγαγαν μικροηλεκτρόδια στο δέρμα των εθελοντών ώστε να καταγράφουν τη ροή των νευρικών σημάτων από το δέρμα στον εγκέφαλο των εθελοντών.

Αντιπαραβάλλοντας τα νευρικά σήματα με τις λεκτικές μαρτυρίες των εθελοντών, διαπίστωσαν ότι κάθε φορά που ένιωθαν τη μέγιστη ικανοποίηση από το χάιδεμα, τότε δραστηριοποιούνταν μια δέσμη νεύρων που ονομάζονται «ίνες C», οι οποίες, όπως ήταν ήδη γνωστό, εμπλέκονται στο σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, το οποίο όταν ενεργοποιείται προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών που εμπλέκονται άμεσα στη δημιουργία αισθημάτων ευεξίας και ηδονής.

Αυτές οι νευρικές απολήξεις βρίσκονται διάσπαρτες σε όλη την επιφάνεια του ανθρώπινου σώματος, εκτός από τις πατούσες των ποδιών, τις παλάμες των χεριών και τα γεννητικά όργανα (αυτά διαθέτουν άλλους, πιο πολύπλοκους αισθητήρες). Γιατί, όπως εξηγούν οι ερευνητές, η «μητέρα-φύση» έχει προνοήσει ώστε ο μηχανισμός της ηδονής να μην ενεργοποιείται ούτε όταν περπατάμε ούτε όταν σφίγγουμε το χέρι κάποιου.

Ενα άλλο σημαντικό συμπέρασμα, στο οποίο κατέληξαν ύστερα από μια σειρά πειραμάτων, ήταν ο ρόλος των νευρικών αυτών ινών στην καταπράυνση του πόνου. Ζέσταναν το δέρμα σε σημείο που να αρχίσει να πονάει και μετά χάιδεψαν το πονεμένο σημείο με τη θωπευτική βούρτσα. Οι εθελοντές ανέφεραν ότι μετά το χάιδεμα ο πόνος μειωνόταν. Σύμφωνα με τον καθηγητή ΜακΓκλόουν, η έρευνα αυτή αποδεικνύει ότι υπάρχει στενή συσχέτιση ανάμεσα στους μηχανισμούς του πόνου και της ηδονής και ότι η δεύτερη είναι εξίσου σημαντική για την επιβίωσή μας με τον πρώτο. Ενας από τους πολλούς τρόπους που διαθέτει το ανθρώπινο είδος για να αντλεί ευχαρίστηση είναι τα χάδια και οι αγκαλιές, η στέρηση των οποίων μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε μικρούς και μεγάλους.*

2 - 20/09/2008