"Πέραν": Η νέα ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Γεωργουδή απο την Νεάπολη Βοιών

Οι διαχρονικές απελευθερωτικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας και της αδερφοσύνης που τις επανέφερε ο Διαφωτισμός και η Αναγέννηση, σε αντίθεση με τα πολιτισμικά κύμβαλα της παγκοσμιοποίησης, συμπυκνώνονται και προβάλλονται ως λύση στα σημερινά αδιέξοδα στην καινούργια ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Γεωργουδή με τίτλο «Πέραν», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γαβριηλίδης».

Για το σύγχρονο υπαρξιακό πρόβλημα αποφαίνεται:

«O θάνατος σε περικλεί

Κι ο έρωτας σ’ ανθίζει

Κι η λευτεριά σου κελαηδεί

Στης νύχτας το κατάρτι»

Τα προβλήματα των προσφύγων, των μεταναστών, της γενικευμένης κοινωνικής αδικίας, της φτώχειας, της αλαζονικής εξουσίας, της οικολογικής καταστροφής, της Τεχνοεπιστήμης, μαζί με το πολιτισμικό υπόβαθρο που τα δημιούργησε και τα στηρίζει τίθενται σε κριτική και κατεδαφίζεται ποιητικά η γενεσιουργός τους μήτρα:

«Ο Λόγος σκοτώνει τον Τύραννο

Το φως σκορπίζει την τυραννία

Οι ακτίνες του Ηράκλειτου είναι ο Λόγος του

Μεσολογγίου στο νοήμονα χρόνο…»

Ιδιαίτερα αυτοκριτικός και αιχμηρός για την κατάντια της χώρας, τον κοινωνικό εκφυλισμό, τον καταστροφικό ατομικισμό και την πτώση της ευθύνης έναντι της τεράστιας πολιτισμικής μας κληρονομιάς και των καθολικών αξιών που αυτή μεταφέρει, καταγράφεται μεταξύ των άλλων στο ποίημα «Χρεών εστί»:

«Πάνω στην μαρμαρόπετρα που έλαμπε σαν αστέρι

Εμείς οι νεοέλληνες κάψαμε τα αρχαία ρητά

Πάνω στην μαρμαρόπετρα που ζητούσε την πνοή μας

Για να μιλήσουν τα αγάλματα

Αποθέσαμε τη στάχτη μας χωρίς ίχνος θυσίας…»

Το δράμα των προσφύγων και των μεταναστών απόρροια μιας παγκοσμιοποιημένης τυραννίας εκφράζεται στο ποίημα «Πελασγοί»:

«…Οι κύκνοι της ψυχή μας μετανάστευσαν σε μακρινό σκοτάδι

Οι μετανάστες κυνηγημένοι απ’ τον άνεμο της καταφρόνιας

Κυκλοφορούν παράνομοι Πελασγοί κάτω από το δέρμα μας…»

Με έντονη φιλοσοφική διάθεση δημιουργεί ποιητικά τις διαβαθμίσεις εννοιών που καθορίζουν καθημερινά στάσεις ζωής και ταυτόχρονα σηματοδοτούν αξίες συλλογικές στο κοινωνικό επίπεδο:

«…Το Διότι, χωρίς το Γιατί είναι μπαλτάς και σφάζει

Τα ελεύθερα τα πνεύματα τις φωτεινές ιδέες.

Το μέγα ξίφος το Γιατί, τέμνει και δεν ματώνει

Το Πρέπει μέσα απ’ το Γιατί φτιάχνει το νου, οικουμένη».

Τέλος σε μια ποιητική σύλληψη είκοσι σελίδων με βάση τη φιλοσοφία ενοποιούνται διαφορετικές ιστορικές φάσεις του ελληνικού πολιτισμού με αφετηρία τον Μινωικό πολιτισμό και αντιπαρατίθενται στην βαρβαρότητα των κυρίαρχων δυνάμεων της παγκοσμιοποίησης, στην ύβρη και στο θάνατο που σκορπίζουν στους λαούς. Μάλιστα θέτει σε απολογία τις αυτοκρατορίες και την απανθρωπιά τους έναντι των αξιών του ελληνικού πολιτισμού.

Το εν λόγω ποίημα με τίτλο «Πέραν» που είναι Προσωκρατική φιλοσοφική έννοια αλλά και ονομασία του γνωστού προαστίου της Κωνσταντινούπολης συνδυάζοντας μοντέρνο στίχο αλλά και δεκαπεντασύλλαβο προβάλλει τη διαχρονική δημιουργία της πολύχρονης πολιτισμικής μας διαδρομής:

«Πέραν, Ανεβαίνω στον όρθρο του Μίνωα, οι αυγές του χρόνου

Κελαηδούν το πέταγμα του ανθρώπου στο όραμα των πουλιών

Πέραν, τον σκοτεινό Λαβύρινθο σείστρο ζωής τον πλάθεις

Λύνεις τον μίτο του φωτός και λύνεσαι απ’ το κτήνος

Οι γαλαξίες της Κνωσού γεννούν στα σωθικά μας».

Στην διάλυση των κοινωνικών σχέσεων, των αξιών και στη θεωρητικοποίηση αυτής της κατάστασης από επικίνδυνα ρεύματα σκέψης όπως το Μεταμοντέρνο που έχει διαπεράσει όλους τους πολιτικούς χώρους και έχει διεισδύσει στην εκπαίδευση δηλητηριάζοντας τις ανυποψίαστες σκέψεις των νέων, αντιπαρατίθενται οι οικουμενικές ελληνικές αξίες οι οποίες οικοδομήθηκαν πάνω στην αρετή και στην ιδέα του αγαθού που δημιούργησαν στο κοινωνικό πεδίο την καλοσύνη:

«…Οργώνει, σπέρνει, θερίζει «κρατίστη αίρεσις αρετή»

Ο Όλυμπος ανέβηκε στην κορυφή του νου μας

Αγκάλιασαν οι κεραυνοί του Έρωτα τη φλόγα

Χορεύουν τσάμικο οι θεοί, οι ιδέες πεντοζάλη

Χορεύουν τα μωρά παιδιά ζεϊμπέκικο με τ’ άστρα».

Ή καταγγέλλει τη σημερινή κατάσταση:

«Πέραν, οι πλούσιοι λήστεψαν την πατρίδα

Οι πλούσιοι λήστεψαν την οικουμένη

Οι πλούσιοι λήστεψαν το Ταμείο Ονείρων

Πεινασμένοι άγγελοι ανασφάλιστοι από μέλλον

Αυτοκτονούν στο μετρό».

Στο ίδιο ποίημα αναφέρονται οι θεμελιώδεις ιδέες των βασικών φιλοσοφικών ρευμάτων των νεώτερων ελληνικών αλλά και ευρωπαϊκών, όπως του Χέγκελ, του Καντ, του Κίργκεργκωρ, του Μαρξ και του Γκράμσι αλλά και των αγνώστων Ελλήνων πριν τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, Μάξιμου Μαργούνιου, Χριστόφορου Κοντολέοντα, Γαβριήλ Σεβήρου και Αρσένιου Αποστόλη, κάποιοι εκ των οποίων είχαν θέσει και ζήτημα ίδρυσης ελληνικού κράτους αποδεικνύοντας έτσι τη συνέχεια του ελληνικού έθνους, ασκείται κριτική στους υποταγμένους διανοούμενους στην εξουσία και στην επιστήμη της τεχνοκρατίας και της αγοράς.

Μάλιστα εγκαλείται η Ευρώπη να επιστρέψει στην αρχαιοελληνική πολιτισμική της μήτρα αλλιώς δεν έχει λόγο ύπαρξης:

«Πέραν, Μεταξύ Μαραθώνα και Θερμοπυλών, Ευρώπη φασκιώθηκες τις ιδέες της ζωής…

Ή θα παλεύεις διαρκώς κατά των Μήδων όπως ετάχθη

Ή θα ριζώνουν οι Μήδοι μέσα σου και θα σε εξουσιάζουν

Το αίμα της αποικιοκρατίας θα σκλαβώνει το μέλλον

Θα πνίγεις στο αίμα τους λαούς και τα παιδιά σου

Μοίρα σου η φλεγόμενη κριτική σκέψη χωρίς αποκαΐδια

Το ριζικό σου φωτιά της επανάστασης χωρίς στάχτη

Σηματωρός και Κήρυκας ο Μαραθώνας και οι Θερμοπύλες».

Ταυτόχρονα εκπέμπει όραμα για τους νέους στους δύσκολους καιρούς που έρχονται:

«Κανόνας είναι η ψυχή που με το φως πλαγιάζει

Σκύβει, αγκαλιάζει όνειρο, σηκώνεται, πετάει…»

Το ποίημα κλείνει με πρόταση ζωής στην παγκοσμιοποίηση τις αξίες που συμπυκνώνει ο Παρθενώνας,

«Μπαίνεις στης μπόρας το θυμό και τονε κάνεις λυτρωμό και πεφταστέρι

Πέραν, Παρθενώνας Ιστόνας του φωτός εστί».

Αναδημοσιευση Απο Ρεθεμνιωτικα Νεα