Ασφαλώς ως βίωμα το στρες είναι σαφώς πολύ συχνότερο από τη γρίπη της μιας ή της άλλης μορφής. Ωστόσο μάλλον συνοδεύεται από μεγαλύτερη άγνοια. Και οπωσδήποτε από περισσότερες προκαταλήψεις. Από τις οποίες μία, η πιο διαδεδομένη, το εξορκίζει και συμβουλεύει:
Ομως το στρες είναι μια φυσιολογική λειτουργία, μια αντίδραση του οργανισμού και ως τέτοια κλασικά ορίζεται: «αντίδραση προσαρμογής». Για παράδειγμα, περπατώντας στον ανήφορο απαιτείται, και άρα θα έχουμε, αύξηση του καρδιακού ρυθμού, της αρτηριακής πίεσης, διαστολή των βρόγχων και άλλα.
Βιοχημικό υπόστρωμα του φαινόμενου είναι η έκλυση των ορμονών τού στρες (κυρίως αδρεναλίνης και νοραδρεναλίνης - κατεχολαμίνες - αλλά και κορτιζόλης) έπειτα από ενεργοποίηση του «συμπαθητικού νευρικού συστήματος», που σε αντιδιαστολή με το «παρασυμπαθητικό» είναι για τις εξωτερικές δράσεις. Σχηματικά το αίμα φεύγει από το πεπτικό και πηγαίνει στο μυϊκό σύστημα.
Είναι ενδιαφέρον πως η αντίδραση αυτή της προσαρμογής μπορεί να προκληθεί και εν όψει της δοκιμασίας, απλώς βλέποντας την ανηφόρα που έρχεται!
Με ένα μικρό απλουστευτικό άλμα προσεγγίζουμε λοιπόν το «νοσηρό στρες». Οταν ένα κατά κανόνα μη στρεσογόνο ερέθισμα είτε εκλαμβάνεται εσφαλμένα ως τέτοιο ή είναι πραγματικά στρεσογόνο, βάσει των προσωπικών κωδίκων που έχουν διαμορφωθεί από προγενέστερες εμπειρίες. Αλλωστε νοσηρή ας θεωρηθεί και η υπεραντίδραση σε κάποιο ερέθισμα.
Νοσηρό είναι και το χρόνιο στρες που οδηγεί σε εξάντληση τον οργανισμό και σε στρέβλωση τις αντιδράσεις του.
Τέλος ας διαχωρίσουμε το στρες από το άγχος, που είναι ένα ακαθόριστο αίσθημα φόβου, χωρίς συγκεκριμένο αίτιο. Υπάρχει ωστόσο δυνητικά αμφίδρομη σχέση αυτών των δύο και οπωσδήποτε κοινό βιοχημικό υπόστρωμα.
Στρεσογόνο αίτιο η γρίπη
Η γρίπη μπορεί να θεωρηθεί ένα στρεσογόνο αίτιο. Προκαλείται από τον συνώνυμο ιό, όχι πάντα ίδιον (διότι παθαίνει μεταλλάξεις), που εισέρχεται στο σώμα ενεργοποιώντας σειρά λιγότερο ή περισσότερο πολύπλοκων αντιδράσεων. Μία από τις τελευταίες είναι η ανοσία που θα προκύψει.
Ο οργανισμός «προσαρμόζεται» και μάχεται. Πρόκειται δηλαδή για μια μορφή στρες. Οπου οι σχετικές ορμόνες και οι επί μέρους δράσεις τους (λ.χ. βρογχοδιαστολή) εξουδετερώνουν τις αντίστοιχες του ιού και υποστηρίζουν την επιτυχή καταπολέμησή του. Υπ' αυτή τη θεώρηση η γρίπη είναι μια «άσκηση συναγερμού» για το σώμα μας και τις αντιδράσεις του, που χρειάζεται να πυροδοτήσει υγιές στρες για αίσια έκβαση.
Στο νοσηρό και το χρόνιο στρες τα πράγματα μπορεί να επιπλακούν. Αρα πρέπει να εκλυθεί η σωστή δόση του υγιούς στρες, ώστε να αντιμετωπιστεί με επιτυχία και οικονομία δυνάμεων ο ιός.
Κάποιοι ασθενείς μου ανέφεραν πως με λίγη φυσική άσκηση περιόρισαν τα συμπτώματα. Ενός αλλου του εξαφανίστηκαν, όταν έπαιξε μεγάλο ποσό στα χαρτιά!
Αν μια θεμελιώδης έννοια που μας κληροδότησαν οι αρχαίοι είναι η ισορροπία και αν η ισορροπία αντιστοιχεί στην υγεία, θα απέφευγα το επιπλέον στρες. Η γρίπη, η άσκηση συναγερμού που προαναφέραμε, μας προκαλεί ήδη αρκετό.
Κουκουλωθειτε, κοιμηθείτε, πιείτε τα ζεστά σας, γκρινιάξτε, δείτε τηλεόραση, διαβάστε ένα βιβλίο. Μια γριπούλα το χρόνο μπορείς να την απολαύσεις!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου