Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΥΝΤΑ, αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, διευθυντή Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής
Το στρες μεταβάλλει σε μεγάλο βαθμό τη χημεία του οργανισμού και αυξάνει την πίεση και το σάκχαρο του αίματος. Το δε χρόνιο στρες πλήττει την ισορροπία ψυχής και σώματος. Οταν οι ορμόνες του στρες δεν μπορούν πλέον να αποδομηθούν, προκαλείται μεταξύ άλλων αποθήκευση μαγειρικού άλατος και γαλακτικού οξέος στον οργανισμό. Ο μεταβολισμός και τα μεταλλικά στοιχεία του οργανισμού ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Οι συνέπειες μπορεί να είναι από ψυχοσωματικές ασθένειες μέχρι και ψυχικά προβλήματα.
Η αντιμετώπιση του στρες βασίζεται πρώτα απ' όλα στον εντοπισμό και τη συνειδητοποίηση των παραγόντων που το προκαλούν. Εκτός όμως από την αντιμετώπιση των στρεσογόνων παραγόντων, που μπορεί να σχετίζονται πένθος, με οικονομικά προβλήματα, δυσκολίες στην εργασία, προσωπικές απογοητεύσεις ή και με την έλλειψη χρόνου, σημαντική βοήθεια μπορεί να παράσχει η σωστή διατροφή. Βέβαια, σε περιόδους ιδιαίτερης πίεσης μια υγιής και σωστή διατροφή φαίνεται για τους περισσότερους ανέφικτη. Είναι όμως απαραίτητη, όχι μόνο γιατί χρειάζεται για την αποκατάσταση των μεταβολικών διαταραχών που προκαλεί το στρες, αλλά και γιατί ένα από τα πρώτα συστήματα που πλήττει το στρες είναι το γαστρεντερικό. Δυσπεψίες, γαστρίτιδες, αλλά και έλκη και κολίτιδες συχνά προκαλούνται ή επιτείνονται από το στρες.
Βασικός κανόνας λοιπόν, σωστή διατροφή. Και σωστή διατροφή σημαίνει πρώτα απ' όλα σωστό πρωινό. Μελέτη στην Αγγλία διαπίστωσε ότι όσοι απολαμβάνουν το πρωινό τους έχουν μεγαλύτερες αντοχές κατά του στρες. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, μόνο το 1/3 των Ελλήνων λαμβάνει κανονικά πρωινό. Τι σημαίνει κανονικό πρωινό; Το πρωί χρειαζόμαστε κυρίως υδατάνθρακες και βιταμίνη Β, δηλαδή ψωμί, μπανάνες, αποξηραμένα φρούτα. Το μεσημεριανό γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ και καλό θα είναι να βασίζεται σε κοτόπουλο ή ψάρι ή πλήρες ρύζι. Ακόμη και μια σαλάτα με ελαιόλαδο και ψωμί ολικής αλέσεως είναι επαρκείς χορηγοί της απαιτούμενης ενέργειας.
Οι καφέδες σαφώς δεν βοηθάνε, όπως και τα γλυκά. Μόνο η σοκολάτα σε μικρές ποσότητες έχει ως διεγερτικό θετική επίδραση. Ο ήδη ταλαιπωρημένος οργανισμός λόγω στρες επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο όταν αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Ο οργανισμός στις περιπτώσεις του στρες έχει ανάγκη από περισσότερα υγρά. Η πρόσληψη νερού πρέπει να υπερβαίνει τα 2 λίτρα που απαιτούνται σε φυσιολογικές συνθήκες.
Επίσης, σε καταστάσεις πίεσης βοηθά η αυξημένη πρόσληψη λιπαρών οξέων Ωμέγα-3 που περιέχονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια (πέστροφα, ρέγκα, σολομός κ.ά.). Οι ξηροί καρποί βοηθούν με τη βιταμίνη Β που περιέχουν, καθώς και τα ακόρεστα λίπη, όπως και μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε, η οποία καταπολεμά την οξειδωτική δράση του στρες. Ως γνωστόν, ο οργανισμός υπό συνθήκες πίεσης παράγει πολλές ελεύθερες ρίζες με έντονη οξειδωτική δράση.
Για την αντιμετώπιση των διαταραχών σε μεταλλικά στοιχεία που προκαλεί το στρες θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα με πολύ νάτριο, δηλαδή αλάτι, ενώ οι ελλείψεις σε κάλιο αναπληρώνονται με πατάτες, αβοκάντο και μπανάνες. Τέλος, το μαγνήσιο είναι το κλασικό μεταλλικό στοιχείο κατά του στρες. Σε περιόδους έντονης πίεσης ο οργανισμός χρειάζεται 500 mg ημερησίως. Επίσης, το μαγνήσιο βοηθά στις διαταραχές του ύπνου που προκαλούνται από το στρες.
Η αντιμετώπιση του στρες βασίζεται πρώτα απ' όλα στον εντοπισμό και τη συνειδητοποίηση των παραγόντων που το προκαλούν. Εκτός όμως από την αντιμετώπιση των στρεσογόνων παραγόντων, που μπορεί να σχετίζονται πένθος, με οικονομικά προβλήματα, δυσκολίες στην εργασία, προσωπικές απογοητεύσεις ή και με την έλλειψη χρόνου, σημαντική βοήθεια μπορεί να παράσχει η σωστή διατροφή. Βέβαια, σε περιόδους ιδιαίτερης πίεσης μια υγιής και σωστή διατροφή φαίνεται για τους περισσότερους ανέφικτη. Είναι όμως απαραίτητη, όχι μόνο γιατί χρειάζεται για την αποκατάσταση των μεταβολικών διαταραχών που προκαλεί το στρες, αλλά και γιατί ένα από τα πρώτα συστήματα που πλήττει το στρες είναι το γαστρεντερικό. Δυσπεψίες, γαστρίτιδες, αλλά και έλκη και κολίτιδες συχνά προκαλούνται ή επιτείνονται από το στρες.
Βασικός κανόνας λοιπόν, σωστή διατροφή. Και σωστή διατροφή σημαίνει πρώτα απ' όλα σωστό πρωινό. Μελέτη στην Αγγλία διαπίστωσε ότι όσοι απολαμβάνουν το πρωινό τους έχουν μεγαλύτερες αντοχές κατά του στρες. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, μόνο το 1/3 των Ελλήνων λαμβάνει κανονικά πρωινό. Τι σημαίνει κανονικό πρωινό; Το πρωί χρειαζόμαστε κυρίως υδατάνθρακες και βιταμίνη Β, δηλαδή ψωμί, μπανάνες, αποξηραμένα φρούτα. Το μεσημεριανό γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ και καλό θα είναι να βασίζεται σε κοτόπουλο ή ψάρι ή πλήρες ρύζι. Ακόμη και μια σαλάτα με ελαιόλαδο και ψωμί ολικής αλέσεως είναι επαρκείς χορηγοί της απαιτούμενης ενέργειας.
Οι καφέδες σαφώς δεν βοηθάνε, όπως και τα γλυκά. Μόνο η σοκολάτα σε μικρές ποσότητες έχει ως διεγερτικό θετική επίδραση. Ο ήδη ταλαιπωρημένος οργανισμός λόγω στρες επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο όταν αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Ο οργανισμός στις περιπτώσεις του στρες έχει ανάγκη από περισσότερα υγρά. Η πρόσληψη νερού πρέπει να υπερβαίνει τα 2 λίτρα που απαιτούνται σε φυσιολογικές συνθήκες.
Επίσης, σε καταστάσεις πίεσης βοηθά η αυξημένη πρόσληψη λιπαρών οξέων Ωμέγα-3 που περιέχονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια (πέστροφα, ρέγκα, σολομός κ.ά.). Οι ξηροί καρποί βοηθούν με τη βιταμίνη Β που περιέχουν, καθώς και τα ακόρεστα λίπη, όπως και μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε, η οποία καταπολεμά την οξειδωτική δράση του στρες. Ως γνωστόν, ο οργανισμός υπό συνθήκες πίεσης παράγει πολλές ελεύθερες ρίζες με έντονη οξειδωτική δράση.
Για την αντιμετώπιση των διαταραχών σε μεταλλικά στοιχεία που προκαλεί το στρες θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα με πολύ νάτριο, δηλαδή αλάτι, ενώ οι ελλείψεις σε κάλιο αναπληρώνονται με πατάτες, αβοκάντο και μπανάνες. Τέλος, το μαγνήσιο είναι το κλασικό μεταλλικό στοιχείο κατά του στρες. Σε περιόδους έντονης πίεσης ο οργανισμός χρειάζεται 500 mg ημερησίως. Επίσης, το μαγνήσιο βοηθά στις διαταραχές του ύπνου που προκαλούνται από το στρες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου