Ασία: ο παράδεισος των εφημερίδων

Από τον ΧΡΗΣΤΟ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ mich@enet.gr,www.bavzer.blogspot.com

ΣΤΙΣ περισσότερες χώρες της Δύσης, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι επιχειρήσεις των εντύπων μέσων ενημέρωσης, ιδίως των εφημερίδων, πηγαίνουν κατά διαβόλου. Παραδοσιακά, τρεις ήταν οι πηγές εσόδων των εφημερίδων: οι πωλήσεις των φύλλων (σε περίπτερα, σε πάγκους σε δρόμους, σε ψιλικατζίδικα, βιβλιοπωλεία, σουπερμάρκετ κ.λπ.), οι συνδρομές (οι οποίες, ιδίως στη χώρα μας, έχουν σχεδόν «εξαφανιστεί») και οι διαφημίσεις. Από τις τρεις αυτές πηγές, μόνον η τελευταία κρατούσε και κρατά ακόμα ζωντανές τις περισσότερες εφημερίδες, παρά το γεγονός ότι, σε αρκετές χώρες, οι κυκλοφορίες των φύλλων έχουν αυξηθεί και σίγουρα το «προϊόν», δηλαδή η ύλη της εφημερίδας, τα ένθετά της κ.λπ. είναι πολύ καλύτερη απ' ό,τι ήταν ποτέ. Η αλλαγή του τρόπου ζωής (με πολύ λιγότερο ελεύθερο χρόνο) και βεβαίως το Ιντερνετ και η τηλεόραση «ενοχοποιούνται» για τον «αργό θάνατο» της έντυπης ενημέρωσης.

ΣΤΗΝ Ασία, όμως, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική. Εκεί, οι εφημερίδες ζουν τη χρυσή εποχή τους, καθώς, σύμφωνα με την Παγκόσμια Ενωση Εφημερίδων, οι κυκλοφορίες κατά το έτος 2008 αυξήθηκαν κατά 4,74%. Ετσι, σήμερα, οι τρεις μεγαλύτερες αγορές εφημερίδων στον κόσμο βρίσκονται στην Ασία. Πρώτη η Κίνα, δεύτερη η Ινδία, τρίτη η Ιαπωνία. Η Αμερική, που κάποτε κυριαρχούσε, είναι τέταρτη και καταϊδρωμένη. Την περασμένη εβδομάδα, διαβάζαμε στο τεύχος της 2ας Μαρτίου του περιοδικού Time ότι μόνο στην Ινδία, πέρυσι, προστέθηκαν στην αγορά εφημερίδων 11,5 εκατομμύρια νέοι αναγνώστες, ενώ τα διαφημιστικά τους έσοδα αυξήθηκαν κατά 10% περίπου. «Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να απολαύσουν το καθημερινό τους πρόγευμα, εάν δεν κρατούν στα χέρια την εφημερίδα τους», δήλωσε στο περιοδικό ο Ραχούλ Κανσάλ, διευθυντής μάρκετινγκ της «Times of India», της μεγαλύτερης σήμερα αγγλόφωνης εφημερίδας στον κόσμο και ανάμεσα στις πρώτες στην Ινδία, όπου ήδη κυκλοφορούν 64.998 εφημερίδες.

ΜΕΓΑΛΗ άνθηση γνωρίζει η «βιομηχανία» του Τύπου στην Ινδονησία, που βγαίνει από μακρά περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από στυγνούς δικτάτορες (βλέπε Σουχάρτο), οι οποίοι, βεβαίως, όπως σε κάθε χώρα, φρόντιζαν να φιμώνουν την ελευθεροτυπία. Επί Σουχάρτο κυκλοφορούσαν περίπου 30 εφημερίδες στη χώρα του. Σήμερα, 10 μόλις χρόνια από το «γκρέμισμά» του, υπάρχουν κιόλας 800 τίτλοι και συνεχώς αυξάνονται. «Μεγαλώνει η μεσαία τάξη στην Ινδονησία και πολλά νοικοκυριά αγοράζουν και δύο εφημερίδες την ημέρα», δήλωσε στο περιοδικό Time ο Αλί Μπασάγια Σούριο, στρατηγικός σύμβουλος της καινούργιας αγγλόφωνης εφημερίδας Globe. «Ο κόσμος θέλει να κρατά την εφημερίδα στα χέρια του και πολλοί κόβουν αποκόμματα άρθρων που τους αρέσουν, τα οποία μοιράζονται με φίλους ή τα φυλάνε για αρχείο. Η εφημερίδα εδώ θεωρείται πολύτιμο προϊόν», συμπλήρωσε ο κ. Σούριο, θυμίζοντάς μας όχι και τόσο μακρινές εποχές στην Ελλάδα, που τα πράγματα ήταν έτσι ακριβώς.

ΑΚΟΜΗ και στην Κίνα, όπου η ελευθερία του Τύπου είναι ακόμη ένα ζητούμενο, έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια. Ενα από αυτά είναι ότι καταργήθηκαν όλες οι κρατικές επιχορηγήσεις και έτσι δημιουργήθηκαν εφημερίδες καινούργιες, οι οποίες δεν έχουν καμιά εξάρτηση από το κράτος. Αυτές, λειτουργώντας με καθαρά κριτήρια ελεύθερης αγοράς, δημοσιεύουν ιστορίες που ενδιαφέρουν περισσότερο τον κόσμο από εκείνες της κρατικής προπαγάνδας που διαβάζουν στη «Λαϊκή Ημερησία», όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Οι καινούργιες εφημερίδες δημοσιεύουν αποκαλυπτικές έρευνες για τη διαφθορά σε κρατικές υπηρεσίες, αλλά και ζουμερά κουτσομπολιά για την ερωτική ζωή αστέρων του καλλιτεχνικού χώρου.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 04/03/2009