Το «1929» τυπώθηκε για πρώτη φορά παράνομα σε 215 αντίτυπα, χωρίς να φαίνεται εκδότης ή ημερομηνία και τόπος έκδοσης. Ο Pascal Pia, εκδότης της εφημερίδας Front populaire1, όπου εργάστηκε και ο Camus, αναφέρει σχετικά μ' αυτό στα «Livres de l' enfer»2: «Μικρή συλλογή που εκδόθηκε το 1929 στις Βρυξέλλες, πιθανόν με την υποστήριξη του βέλγικου περιοδικού Varietés, το οποίο είχε μόλις αφιερώσει ένα από τα τεύχη του στον υπερρεαλισμό, αφήνοντας στον Breton, τον Aragon και τους φίλους τους το ελεύθερο να γραψουν ή διαλέξουν τα κείμενα που θα έβαζαν. Τα βιβλία κατασχέθηκαν στα σύνορα και δεν έφτασαν ποτέ στη Γαλλία».
Αναλυτικότερα, το έκτακτο, εκτός συνδρομής, τεύχος του Varietés με τίτλο «Le surrealisme en 1929»3, κυκλοφόρησε την 1η Ιουνίου του 1929, όπως άλλωστε δηλώνει και ο τίτλος, σε 2.000 αντίτυπα και πωλούνταν 10 βέλγικα φράγκα.
Η αινιγματική φωτογραφία στο εξώφυλλο, σύμφωνα με τον Α. Τhirion, ανήκει στον Man Ray, ενώ στα περιεχόμενά του συμπεριλαμβάνονται τα ονόματα των Sigm. Freud, Réné, Crevel, Paul Eluard, Paul Nougé, Georges Sadoul, Louis Aragon, André Breton, Benjamin Péret, Albert Valentin, Robert Desnos, E.L.T. Mesens, Raymond Queneau, Frédéric Megrét, André Thirion. Το τεύχος κοσμούν έργα των Max Ernst, Emile Savitry, Yves Tanguy, Man Ray, Georges Malkine, Arp, Francis Picabia, Frédéric Megrét, Joan Miró, René Magritte, Gustave Courbet, Edouard Detaille, Henri Rousseau, Hélène Smith, Max Morise, Paul Nougé, E.L.T. Mesens.
Οπως αναφέρει ο Philippe Dewolf (Μάρτιος 1994) στον πρόλογο της συλλεκτικής επανέκδοσης του ιδιαίτερου αυτού τεύχους του Varietés, φαίνεται ότι η έλλειψη χρημάτων οδήγησε τον Breton και τον Αragon στην απόφαση να εκδώσουν το περιεχόμενο ενός τεύχους του περιοδικού «Revolution Surrealiste»4 που ίδρυσε o Breton το 1924 στο συγκεκριμένο τεύχος του «εικονογραφημένου περιοδικού του σύγχρονου πνεύματος» του Βέλγου εκδότη P.G. Van Hecke, υπό τον τίτλο «Le surrealisme en 1929». Tο περιοδικό θα αντιμετωπίσει οικονομικό πρόβλημα, αλλ' όμως φαίνεται ότι οι σουρρεαλιστές θα αναλάβουν οι ίδιοι ένα μέρος του εκδοτικού κόστους.
Ειδικότερα, ο Aragon κι ο Peret, για να αποσβέσουν κάποια από τα έξοδα του «Le surrealisme en 1929», θα δώσουν μια συλλογή ερωτικών, βλάσφημων ποιημάτων που παρωδούν τους χριστιανικούς ψαλμούς, συνοδεία τεσσάρων πορνογραφικού χαρακτήρα φωτογραφιών του Μan Ray.
Tα δώδεκα ποιήματα της συλλογής που θα τυπωθούν κρυφά υπό τον τίτλο «1929», χωρίζονται στις τέσσερις εποχές του χρόνου που κάθε μια αναγγέλλεται από μια φωτογραφία του Μan Ray. Το πρώτο εξάμηνο είναι του Benjamin Péret και το δεύτερο του Louis Aragon.
Στις φωτογραφίες, ο Man Ray απεικονίζει τον εαυτό του κατά τη διάρκεια ερωτικών περιπτύξεων με τη μετραίσσα του και μοντέλο του για πολλά χρόνια Αlice Prin, που έμεινε γνωστή ως Kiki de Monparnasse. Στην πραγματικότητα, η Κiki (που τ' όνομά της σημαίνει κόλπος στην αργκό, άφησε το στίγμα της ως προσωποποίηση της femme fatale στη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Αυτά, για την Ιστορία.
Το «1929» είναι ένα πολύ σημαντικό έργο γιατί πάνω από τη «φιλολογική αξία»των στίχων στέκονται ο χρόνος, ο τόπος, οι συνθήκες και οι άνθρωποι που το γέννησαν. Πέρα από μια ποίηση σαρκική, απογυμνωμένη και ζωντανή, που οποιαδήποτε στιγμή η υποκειμενικότητα μπορεί να αμφισβητήσει, το «1929» είναι προϊόν μιας πνευματικής συλλογικότητας και συγχρονικότητας συγκινητικά υψηλού επιπέδου που διήρκεσε για λίγες δεκαετίες, και έκτοτε, όπως η πραγματικότητα τουλάχιστον δείχνει, δεν έχει ανθίσει ξανά.
--------------
1Λαϊκό μέτωπο
2 Βιβλία της Κόλασης
3 Ο σουρεαλισμός το 1929
4 Σουρρεαλιστική επανάσταση
Μπενζαμίν Περέ
Κ Ρ Ε Μ ΑΣ Ε ένα φανάρι στον πούτσο σου
και προχώρα
με καύλα όμως
Μέχρι συγκλονισμένος να χωθεί ο Πύργος του Αϊφελ στον κώλο
του Τροκαντερό
και ξαναμμένος μες στην Τρους-Νονένς
να εισβάλλει ο Σηκουάνας
μέχρι να χύσουν τα τηλεγραφόξυλα στο στόμα
κάποιου υπονόμου
και τα μεταξωτά να εξαντληθούν σε ξεσκισμένα στρώματα
Mα προς θεού μην σταματάς με τέτοια Καύλα
Μέχρι να αλλάξει με τη φραντζόλα του τον φούρναρη η φουρνάρισσα
και να βιάσει η φραντζόλα αυτή όλες της πόλης τις παρθένες
Να ξεπατώσεις τα αρτοφόρια
Καύλωνε, καύλωνε
Να κόψει η γκιλοτίνα απ' τη μανία σου
του δήμιου το κεφάλι
Με καυλα, καύλα, όλο και πιο πολλή
μέχρι ως χείμαρρος να βρυχάται ο πούτσος σου
και τον θεό να διατρυπάς απ' όλους του τους πόρους.
Ετσι θα πορευτείς στις μεγάλες λεωφόρους
προαναγγελθείς από τη φήμη του πούτσου σου
κι εκείνες κατακόκκινες θα στο πετάξουν
άσπρο κονφετί.
Λουί Αραγκόν
Ο πούτσος και το μουνί σ' ένα κρεβάτι
Ο πούτσος και το μουνί στον δρόμο
Ο πούτσος και το μουνί στο τραμ
Ο πούτσος και το μουνί στις Μεγάλες Λεωφόρους
Ο πούτσος και το μουνί στην εξοχή
Ο πούτσος και το μουνί στα δάση
Ο πούτσος και το μουνί σ' ένα άλλο κρεβάτι
Ο πούτσος και το μουνί χωρισμένοι απ' το πλήθος
Ο πούτσος και το μουνί ενωμένοι ξανά μέσα απ' το πλήθος
Ο πούτσος και το μουνί πολύ πλούσιοι σε ταξί
Ο πούτσος και το μουνί στο μάκρος ενός ποταμού
Ο πούτσος και το μουνί σ' ένα εξομολογητήριο της εκκλησίας του Αγίου Αυγουστίνου
Ο πούτσος και το μουνί υπό το βλέμμα ενός παρθεναγωγείου
Ο πούτσος και το μουνί στα χέρια με τους δαίμονες
Ο πούτσος και το μουνί οπουδήποτε, αλλά μαζί
Μπενζαμίν Περέ
Ιδού το ηδύτατο μουνάκι
η αληθής βρώσις των αρχιδιών
που οι τρίχες του μας γαργαλούν
μέχρι μέσα στο στόμα.
Λουί Αραγκόν
Στον τοίχο απάνω ένα μουνί
Τσιμπολογά ψωλή σκληρή
Μουνί μουνί ωραίο μουνί
Τι θα κάνετε λοιπόν Τι θα κάνετε λοιπόν
Στο μουνί στο μουνί Στο μουνί στην εξοχή
Τα ζευγάρια γαμιούνται
Θα του δώσουμε να πιει Αμα φάει
Απ' το γάλα της ψωλής μας την ψωλή μας
θα του δώσουμε Θα δώσουμε να πιει
να πιει Το μουνί
Τα ζευγάρια χύνουν
Στη χλόη σκουπίστε την ψωλή Στα μπουρδέλα πάνω σκουπίστε την ψωλή
Ή αν το προτιμάτε Σκουπίστε τις ψωλές σας, οίκοι ιεροί
Σκουπίζονται όπως να 'ναι
Μάτσα μούτσα το φιλί
Και πετάει το μουνί
* Το ποίημα είναι παραλλαγή του εξής παιδικού τραγουδιού:
Une poule sur un mur / Qui picore du pain dur / Picoti, picota / Lève la queue et puis s'en va
(μτφρ.: Μια κότα στον τοίχο απάνω / που τσιμπολογάει μπαγιάτικο ψωμί / τρι λα λα / σηκώνει την ουρά και πάει)
Mπενζαμίν Περέ
Αχ, τα κοριτσάκια που σηκώνουν τα φουστανάκια τους
και μαλακίζονται μέσα στους θάμνους
ή στα μουσεία
πίσω από μαρμάρινους Απόλλωνες
ενώ η μητέρα συγκρίνει τον πούτσο του αγάλματος
μ' αυτόν του συζύγου της κι αναστενάζει
Αχ, και να του μοιαζε ο άντρας μου
Μια μέρα η μητέρα θα ξανάρθει στο μουσείο μονάχη
όμως η κόρη της θα φύγει απ' την άλλη μεριά
τρέχοντας
με τον πούτσο στο χέρι
και η μητέρα θλιμμένη
θα κλέψει ένα κρυστάλλινο
πόμολο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου