15.12.15

TO ΓΡΗΓΟΡΙΑΝΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΙΝΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ




Αυτή την περιοδο ερευνω την αγνωστη Αστρολογια στο Βυζαντιο. Μεσα από την ερευνα βρηκα κατι ενδιαφερον, προσωπικα το αγνοουσα, για την αλλαγη του Ημερολογιου στο Βυζαντιο. Αυτος που προτεινε την αλλαγη ηταν ο Νικηφορος Γρηγορας. Θα προσπαθησω να δωσω μερικα στοιχεια από την ζωη του, όπως τα βρηκα μεσα από πρωταρχικες πηγες. Μερικα αποσπασματα είναι στην λογια γλωσσα της εποχης.


ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΓΡΗΓΟΡΑΣ, 1295- 1359. Απο τις μεγαλυτερες μορφες της εποχης των Παλαιολογων. που συμφωνα με τον Krumbacher, συγγραφεας του κλασσικου εργου Η ιστορια της Βυζαντινης Λογοτεχνιας, είναι ο Βακων του Βυζαντιου. Εκτος από λογοτεχνης, ιστορικος ηταν και σπουδαιος αστρονομος.


Παραθετω ένα μικρο καταλογο από τα αστρονομικα του εργα :


- Πώς δει κατασκευαζειν αστρολαβον
- Πως δει κατασκευαζειν την εν του αστρολαβου αραχνην
- Περι την εν επιπεδου καταγραφης αστρολαβου
- Παρακλητικα περι αστρονομιας


Προς τινα φιλον περι των υβριζοντων την αστρονομια.
Εκθεσις των υπολογισμων των εκλειψεων του Ηλιου κατά τον Πτολεμαιον.
Περι του συμπαντος.
Υπομνημα και συμπληρωσις των αρμονικων του Πτολεμαιου.


Ηταν δασκαλος Αστρονομιας με πληθος μαθητων, στην μονη της Χαρας. Κατηγορηθηκε από τους αντιπαλους του γιατι χρησιμοποιουσε πειραματικα και εποπτικα μεσα, πολλα ηταν δικης του επινοησης. Ο αστρολοβος που εφτιαξε επετυχε την κατασκευη ενός ειδους επιπεδοσφαιρου στηριζομενο επι της στερεογραφικης προβολης. Επι αυτου χαρασσοντο, για δεδομενο πλατος, κυκλοι, παραλληλοι, κατακορυφοι κλπ και απεικονιζονταν πολλοι λαμπροι αστερες και ο ζωδιακος κυκλος. Με το οργανο αυτό μπορουσε ο αστρονομος να βρισκει τις θεσεις των αστερων με κάθε δυνατη ακριβεια και να λυνει αστρονομικα προβληματα. Με την μεθοδο αυτή βρηκε ολες τις εκλειψεις από την εκλειψη του 448 επι Θεοδοσιου του Β'. Μια επιπονη δουλεια, όλα με το χερι διχως υπολογιστη.


Το προβλημα της διορθωσης της εορτης του Πασχα ηταν από τις κυριωτερες αποσχολησεις του. Διαπιστωσε το σφαλαμ του Ιουλιανου Ημερολογιου στο οποιο η διαρκεια του τροπικου ετους υπολογιζονταν ιση προς 365 ημερες και 6 ωρες αντι της αληθινης των 365 ημερων 5 ωρων 48 λεπτων και 46 δευτερολεπτων. Εμελετησε για χρονια το προβλημα αυτό και ετοιμασε σχεδιο διορθωσεως.


Ας δουμε τι αναφερει ο ιδιος στο εργο του Βυζαντινη ιστορια εκδοση Βοννης τομος 1 κεφαλαιο 13 :


<<Ουκ ευκαιρον δε μοι δοκει, σιωπη παρελθειν και οσα κατά τουτον τον χρονον περι του Πασχα λαληθηναι ξυνεβη. Κια δη δεον είναι πρωτον ρφαμεν την εαρινην ισημερια ες το ακριβες ερευνησαι. Τουτο γαρ αιτιον της απασης της εξης υποθεσεως, ως προιον ερουμεν, ειτα την εφεξης μετ ισημεριας πανσεληνον, πανσεληνον δε φαμεν οποτε πλησιφαες ειη το προς ημας ημισφαιριον της σεληνης. Τουτο δε γιγνοιτο αν, αποτε βραχυ τι πλεον η τεσσαρεσκαιδεκαετια η σεληνη την ημεραν αγοι, εξοτου περι την αυτην εν ταυτω συνελθοι τω ηλιω μοιραν της των ζωδιων σφαιρας, μιας αψαμενης ανφοτερων καθετου. Επει ουν τω νομικω μεν επειται το ημετερον Πασχα, εκεινο σε τη μετ ισημεριαν πανσεληνω δεον εκεινον διερευνησαι πριν.
Το πολλοστημοριον της ημερας εν μεν τοσουτοις ετεσι και μαλα επιδηλον ηδη καθισταται.
Νυν οφειλοντες οι της καθ ημας εκκλησιας ανθρωποι την αρχην της του Πασχα παρατηρησεως προς της του Μαρτιου εγγιστα ποιεισθαι εικοστης, οι δε εκ της αυτου δευτερας και εικοστης ποιουνται, ουκ ορθως ποιουντες τουτι ευδηλον αρα, ως της ισημεριας, μεταπεσουσης μετεπεσε και τα της πανσεληνου.>>


Το σχεδιο αυτό το ανακοινωσε σε μια λογικη πανηγυριν, όπως λεγανε τοτε τις συγκεντρωσεις των σοφων που συζητουσαν διαφορα επιστημονικα θεματα. Παρουσιασε την λυσιν για το προβλημα του Πασχαλιου στον αυτοκρατορα Ανδρονικο Β', το 1324 και ανεπτυξε με πειθω τα επιχειρηματα του. Σημειωνει στην ιστορια του <<Τουτων ουτω λεχθεντων και ουτω διατρανωθεντων προσηκατο μεν και ησθη τη αποδειξει ο βασειλευς ταχα αν και εμελλησε την διορθψσιν αυτικα επενεγκειν αλλα ινα μη τουτου συγχυσις μαλλον τοις αμαθεσι φανη και μερισμον επαγαγη τη εκκλησια σεσιγημενον αφηκε το πραγμα και ολως ενεπιχειρητον.>>


Ο αυτοκρατορας ινα μη τουτο συγχυσις μαλλον τοις αμαθεσι φανη και μερισμον επαγαγη τη εκκλησια, εδιστασε να το εφαρμοσει, επι τω λογω ότι ητο λιαν δυσχερες να πειση τους ξενους λαους εις παραδοχην της μεταρρυθμισεως.


Η αλλαγη του ημερολογιου εγινε από τον παπα Γρηγοριο ΙΓ', το 1578. Η εκκλησια της Ελλαδος εκανε δεκτο το νέο ημερολογιο το 1923, μια επινοηση καθαρα Βυζαντικη και Ελληνικη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: