Επαναλαμβανόμενη αποβολή

Γράφει ο ΧΑΡΗΣ ΧΗΝΙΑΔΗΣ www.hiniadis.com, μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος, Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Μαιευτηρίου ΜΗΤΕΡΑ

Ενώ οι περισσότερες εγκυμοσύνες οδηγούν στη γέννηση ενός υγιούς μωρού, μερικές, ευτυχώς οι λιγότερες, αποτυγχάνουν. Η πιο συχνή περίοδος όπου πάει κάτι στραβά σε μια εγκυμοσύνη είναι στις πρώτες ημέρες και εβδομάδες μετά τη σύλληψη.

Πολλές πρόωρες αποβολές δεν ανιχνεύονται καν. Εάν η περίοδός σας έρχεται όπως πάντα, δεν μπορείτε ποτέ να υποψιαστείτε ότι είσαστε έγκυες. Περίπου το 15% των επιβεβαιωμένων κυήσεων αποβάλλονται, συνήθως πριν από τις 12 εβδομάδες. Ως αποβολή ορίζεται η απώλεια ενός εμβρύου πριν από τις 24 εβδομάδες της κύησης.

Αίτια αποβολής

Η αποβολή δεν είναι πάντα πλήρως κατανοητή και μερικές αποβολές -ένα μικρό ποσοστό- συμβαίνουν χωρίς εξήγηση. Τα πιο συχνά αίτια είναι:

* Χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου.

* Ανωμαλίες της μήτρας: ινομυώματα, διαφράγματα ενδομητρίου, πολύποδες.

* Λοιμώξεις.

* Αυτοάνοσα προβλήματα.

* Ανεπάρκεια τραχήλου - ο τράχηλος αρχίζει να ανοίγει και οι συσπάσεις της μήτρας ωθούν το μωρό έξω πάρα πολύ σύντομα, συχνά πριν από τις 20 εβδομάδες.

* Εκτοπη κύηση - το έμβρυο αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα, συνήθως στη σάλπιγγα.

Οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες ευθύνονται για το 75%, περίπου, των αποβολών. Ειδικά σε μητέρες μεγάλης ηλικίας (μεγαλύτερες των 40 ετών), όπου τα ωάρια έχουν μεγάλη πιθανότητα κακής αντιγραφής του γενετικού υλικού κατά τη διαίρεσή τους, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει σημαντικά.

Οι ανωμαλίες της μήτρας (ινομυώματα, διαφράγματα ενδομητρίου, πολύποδες) τις περισσότερες φορές ανιχνεύονται πριν από τη σύλληψη, στο ετήσιο υπερηχογράφημα με τον γυναικολόγο. Εάν μία ανωμαλία παίζει ρόλο στη σωστή εμφύτευση και ανάπτυξη του εμβρύου, τότε θεραπεύεται χειρουργικά, τις περισσότερες φορές με υστεροσκόπηση ή λαπαροσκόπηση. Οι λοιμώξεις της μητέρας (π.χ. μυκόλπασμα) παίζουν ρόλο και πρέπει να αντιμετωπίζονται με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Τα αυτοάνοσα προβλήματα ευθύνονται για ένα μικρό ποσοστό των αποβολών. Φαίνεται ότι παίζουν σημαντικότερο ρόλο στις επαναλαμβανόμενες αποβολές (περισσότερες από 2 ή 3).

Η ανεπάρκεια του τραχήλου σπάνια ευθύνεται για αποβολές μέχρι την 24η εβδομάδα της κύησης. Εφόσον συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να αναζητηθούν τα αίτια σε προηγούμενες επεμβάσεις στον τράχηλο (κρυοπηξία, laser, LLETZ, κωνοειδής εκτομή), οι οποίες μικραίνουν ανεπανόρθωτα το μήκος του. Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίζεται συνήθως με την προληπτική τοποθέτηση τραχηλικού ράμματος-περίδεση τραχήλου.

Η έκτοπη κύηση δεν είναι καθαυτό αποβολή, αλλά δυστυχώς με τη διάγνωσή της ακολουθεί συνήθως και η θεραπεία της που κατά κανόνα οδηγεί στο σταμάτημα της ανάπτυξης του εμβρύου.

Θα μπορούσα να έχω αποτρέψει την αποβολή;

Η αποβολή είναι σχεδόν πάντα κάτι που είναι πέρα από τον έλεγχό σας. Μην κατηγορείτε τον εαυτό σας για κάτι που δεν θα μπορούσατε να αποτρέψετε. Είναι πάντα ένα λυπηρό γεγονός και εσείς και ο σύντροφός σας θα χρειαστείτε κατανόηση, συμπόνια και υποστήριξη. Να συζητήσετε με τον γιατρό σας τους πιθανούς λόγους της αποβολής και να ρωτήσετε τι πρέπει να κάνετε για να μείνετε πάλι έγκυος. Γενικά, δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο αυτό δεν πρέπει να είναι δυνατό. Οι περισσότερες γυναίκες που έχουν μια αποβολή, την επόμενη φορά έχουν μια κανονική, υγιή εγκυμοσύνη.

Μακριά από τον κυκεώνα των εξετάσεων

Εφόσον μια γυναίκα αποβάλει 2 ή και περισσότερες φορές είναι σωστό να γίνεται:

* Αναλυτική λήψη ιστορικού.

* Ενδελεχής κλινική εξέταση.

* Πλήρης υπερηχογραφικός έλεγχος.

* Υστεροσκόπηση.

* Χρωμοσωματικός έλεγχος και των δύο γονέων.

* Ορμονικός και αιματολογικός έλεγχος.

* Ελεγχος για πιθανά ανοσολογικά προβλήματα της μητέρας.

Πρέπει να γίνει σαφώς κατανοητό ότι ο έλεγχος αυτός περιλαμβάνει μια σειρά εξετάσεων, η οποία αποσκοπεί στο να αποδείξει αν η μητέρα χρειάζεται μια φαρμακευτική θεραπεία, η οποία θα βελτιώσει τις πιθανότητές της να προχωρήσει η εγκυμοσύνη φυσιολογικά.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η ασθενής να εμπλακεί σε κυκεώνα εξετάσεων λόγω π.χ. ασυμβατότητας του σώματός της με το σπέρμα του συζύγου και άλλα συναφή, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε εφαρμογή «εμβολιασμών» με «λεμφοκύτταρα» και άλλες ουσίες. Οι «θεραπείες» αυτές δεν έχουν καμία πιστοποίηση ή έλεγχο και έχουν απαγορευτεί τόσο από το Βρετανικό (RCOG) όσο και από το Αμερικανικό (ACOG) Κολέγιο Μαιευτικής & Γυναικολογίας.

Η εφαρμογή τους έχει αυξημένη πιθανότητα πολύ σοβαρών επιπλοκών στην υγεία των μητέρων και πρέπει να γίνεται μόνο στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων και έπειτα από ενημέρωση των ασθενών για τις επιπλοκές αυτές. Πρέπει λοιπόν οι γυναίκες να ελέγχουν τη θεραπεία που τους προτείνεται και σε περίπτωση αμφιβολίας να ζητούν και δεύτερη γνώμη από ειδικό.

Σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι η μητέρα πάσχει από αυτοάνοσο νόσημα -π.χ. Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο- η θεραπεία που πρέπει να εφαρμοστεί αυξάνει την πιθανότητα επιτυχίας περίπου κατά 40% στην επόμενη εγκυμοσύνη.