21.11.09

Από τον Δημήτριο Γούναρη στην Ντόρα και τον Αντώνη

Στις 31 Μαΐου 1915 κατήλθε για πρώτη φορά στις εκλογές το νέο υπό τον Δημήτριο Γούναρη Κόμμα των Εθνικοφρόνων, «ο πυρήν του οποίου είχε συγκροτηθεί προ τριών ετών εις την φιλικήν συγκέντρωσιν της Γαστούνης».

Δημήτριος Γούναρης Δημήτριος Γούναρης Το Κόμμα των Εθνικοφρόνων έμελλε να αποτελέσει τον κεντρικό πυρήνα πέριξ του οποίου συνασπίστηκε βαθμιαία η αποκαλούμενη Δεξιά που αυτοπροσδιοριζόταν τότε ως φιλοβασιλική και αντιβενιζελική.

Στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, που αποτέλεσαν δυσάρεστη έκπληξη για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, η «Ηνωμένη Αντιπολίτευσις», που ο κεντρικός πυρήνας της υπήρξε το Κόμμα των Εθνικοφρόνων, που μετονομάστηκε τότε σε «Λαϊκόν Κόμμα», κατήγαγε μεγάλη νίκη.

Τον Νοέμβριο του 1922, με την εκτέλεση των έξι -ανάμεσά τους και του πρώην πρωθυπουργού Δημητρίου Γούναρη, αρχηγού του Λαϊκού Κόμματος- που θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για τη Μικρασιατική Καταστροφή με απόφαση του «Εκτάκτου Επαναστατικού Στρατοδικείου», φάνηκε ότι ορφάνεψε η αντιβενιζελική παράταξη.

Διάδοχος του Δημητρίου Γούναρη στην ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος αναδείχτηκε ο στενός του φίλος και συμφοιτητής στη Γοτίγγη της Γερμανίας, ο δικηγόρος Παναγής Τσαλδάρης.

Στις εκλογές του Ιανουαρίου 1936, το ΚΚΕ, υπό τη μορφή του «Παλλαϊκού Μετώπου», κέρδισε περί το 5,8% των ψήφων, και την άνοιξη της ίδιας χρονιάς ο Τσαλδάρης εξέφρασε την ανησυχία του δεξιού κόσμου δηλώνοντας ότι «δεν υπάρχουν πλέον δημοκρατικοί και βασιλικοί, βενιζελικοί και αντιβενιζελικοί. Υπάρχει από την μια πλευράν η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού, η οποία εμμένουσα εις τας μακραίωνας εθνικάς παραδόσεις και πιστεύουσα εις τα σύμβολα της πατρίδος, της θρησκείας, της οικογενείας και της ηθικής παρακολουθεί ταυτοχρόνως την εξέλιξιν των συνθηκών της ζωής μη αποστέργουσα την πρόοδον και τα εκ ταύτης αγαθά. Από την άλλην πλευράν υπάρχει η μειοψηφία, η έχουσα ως σημαίαν την κοινωνικήν ανατροπήν, το ποδοπάτημα των ιερών της φυλής μας συμβόλων, την διάλυσιν της οικογενείας...». Ας σημειωθεί ότι στις εκλογές του 1936 το Λαϊκό Κόμμα είχε έρθει πρώτο στον χώρο της αντιβενιζελικής δεξιάς παράταξης με 22,1% των ψήφων.

Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936 ανέκοψε την κοινοβουλευτική ζωή. Ακολούθησαν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και η Κατοχή της Ελλάδας.

Τον Μάρτιο του 1946, στις πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές μετά την απελευθέρωση, η Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων, που βασική της συνιστώσα ήταν το Λαϊκό Κόμμα, κέρδισε το 55,16% των ψήφων.

Από τους 206 βουλευτές που εξέλεξε η ΗΠΕ, οι 156 ανήκαν στο Λαϊκό Κόμμα, του οποίου νέος πρόεδρος εξελέγη ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, ανιψιός του Παναγή.

Τον Σεπτέμβριο του 1947 ο Τσαλδάρης, προς χάρη της «εθνικής ενότητας» αποδέχτηκε κυβέρνηση συνεργασίας Λαϊκών - Φιλελευθέρων, ύστερα από αμερικανικές πιέσεις, με πρωθυπουργό τον Θ. Σοφούλη και τον ίδιο αντιπρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών, για την καλύτερη αντιμετώπιση του «κομμουνιστικού κινδύνου».

Στις 30 Αυγούστου 1949, ενώ τελείωνε η εμφύλια σύγκρουση στα πεδία των μαχών, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τόνισε σε Αμερικανό εκπρόσωπο ότι το Λαϊκό Κόμμα στο οποίο ανήκε λειτουργούσε μ' έναν αναχρονιστικό τρόπο υπό τον Κ. Τσαλδάρη. Το φθινόπωρο του 1946 ο Καραμανλής είχε αναλάβει το υπουργείο Εργασίας σε κυβέρνηση Τσαλδάρη.

Ο εμφύλιος πόλεμος είχε συμβάλει στη σημαντική άνοδο του ελληνικού στρατιωτικού κατεστημένου και ο στρατάρχης Παπάγος φιλοδοξούσε να ηγηθεί της Δεξιάς.

Μετά την αναγγελία των εκλογών της 9ης Σεπτεμβρίου 1951, ο Παπάγος ανακοίνωσε την κάθοδό του στις εκλογές με το νεοϊδρυθέν κόμμα του τον Ελληνικό Συναγερμό.

Ο Ελληνικός Συναγερμός κέρδισε το 36,53% των ψήφων αποψιλώνοντας το Λαϊκό Κόμμα, που κέρδισε μόνο το 6,6%.

Οι εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952 έδειξαν την ολοσχερή σχεδόν προσχώρηση των ψηφοφόρων της Δεξιάς στον Ελληνικό Συναγερμό (49,22% των ψήφων), που συνεργάστηκε και με πολιτικούς του Κέντρου, και τη σχεδόν εξαφάνιση του Λαϊκού Κόμματος (1,05%).

Μετά τον θάνατο του Παπάγου, στα τέλη του 1955, πρωθυπουργός της χώρας ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής που αμέσως θέλησε να βάλει την προσωπική του σφραγίδα δημιουργώντας ένα νέο δεξιό κόμμα, την Εθνικήν Ριζοσπαστικήν Ενωσιν (ΕΡΕ) που συγκέντρωσε το σύνολο σχεδόν των ψηφοφόρων της παράταξης.

Ο Καραμανλής, όπως και ο Παπάγος, θα έρθει σε αντίθεση με το παλάτι, έτσι που για πρώτη φορά στη μεταπολεμική Ελλάδα θ' αρχίσει να παρουσιάζεται και στον χώρο της Δεξιάς μια κριτική ματιά προς τον βασιλικό θεσμό.

Μετά τη νίκη της Ενώσεως Κέντρου στις 3 Νοεμβρίου 1963, ο Καραμανλής θα αναχωρήσει για το Παρίσι, αναθέτοντας την αρχηγία της ΕΡΕ στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, με τον οποίο έχει αποκτήσει συγγενικό δεσμό αφού έχει παντρευτεί την ανιψιά του Αμαλία.

Ο Π. Κανελλόπουλος, μαζί με άλλα ηγετικά στελέχη της ΕΡΕ, θα συλληφθεί από τη στρατιωτική δικτατορία την 21η Απριλίου 1967.

Στις 23 Ιουλίου 1974 κατέρρευσε η στρατιωτική δικτατορία και τις πρωινές ώρες της επομένης ο Κ. Καραμανλής επέστρεψε από το Παρίσι για ν' αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας.

Η νέα πολιτική πραγματικότητα απαιτεί ένα νέο πρόσωπο της Δεξιάς που ν' ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών.

Στις 4 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς ο Καραμανλής ιδρύει τη Νέα Δημοκρατία, που φιλοδοξεί να κερδίσει τους παλιούς ψηφοφόρους της Δεξιάς αλλά και να διεισδύσει στον χώρο του Κέντρου. Επί των ημερών Καραμανλή, γίνεται δεκτός στο νέο κόμμα και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.

Μετά τη μετάβασή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας, τον Μάιο του 1980, πρόεδρος της Ν.Δ. και πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο Γεώργιος Ράλλης. Αλλά η σκιά του Κ. Καραμανλή εξακολουθεί να δεσπόζει πάνω από το κόμμα που ίδρυσε και αυτό συμβαίνει ακόμα και σήμερα.

Η νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του Οκτωβρίου 1981 οδήγησε τη Ν.Δ. σε ανάδειξη νέου αρχηγού, του Ευάγγελου Αβέρωφ.

Το καλοκαίρι του 1984 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης γίνεται ο νέος αρχηγός της Ν.Δ., στον οποίο αντιπαρατίθεται σε μια κρυφή διαμάχη η παλιά φρουρά του κόμματος.

Το 1990 ο Μητσοτάκης κέρδισε τις εκλογές και σχημάτισε κυβέρνηση. Αλλά τον Ιούνιο του 1993 ο Αντώνης Σαμαράς, σε έντονη διαφωνία με τον πρωθυπουργό, αποχώρησε από τη Ν.Δ., γεγονός που θα προκαλέσει την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές που ακολουθούν. Ο Μητσοτάκης παραιτείται και νέος πρόεδρος της Ν.Δ. εκλέγεται ο Μιλτιάδης Εβερτ.

Τον Μάρτιο του 1997 νέος πρόεδρος εκλέγεται, ο ανιψιός του ιδρυτή της Ν.Δ., Κώστας Καραμανλής, που είχε και τη μεγαλύτερη θητεία σ' αυτό το πόστο -επί 12 και πλέον χρόνια μέχρι πρόσφατα.

Τώρα τα ξίφη τους διασταυρώνουν δύο κύριοι αντίπαλοι, ο Αντώνης Σαμαράς και η Ντόρα Μπακογιάννη, και δεν θ' αργήσουμε να μάθουμε το αποτέλεσμα.

Ο πρώτος θεωρείται ή παρουσιάζεται ως εκφραστής της καραμανλικής γενικά παράδοσης, ενώ στη δεύτερη αποδίδεται από τους αντιπάλους της ο τίτλος της συνεχίστριας της μητσοτακικής παράδοσης, αν και η ίδια το αρνείται πεισματικά. *

Δεν υπάρχουν σχόλια: