«Ετος Αστρονομίας 2009»

Ανακαλύπτοντας την κοσμική μας κατοικία

Του ΣΠΥΡΟΥ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ

Η επίσημη τελετή έναρξης έγινε στις 15-16 Ιανουαρίου, στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι. Στη διήμερη παρισινή τελετή συμμετείχαν επιφανείς προσωπικότητες από τον χώρο της επιστήμης, της πολιτικής και του πολιτισμού. Από την πρώτη ημέρα δόθηκε από το Παρίσι η εκκίνηση ενός παγκόσμιου αστρονομικού μαραθώνιου, διάρκειας 33 ωρών, στον οποίο συμμετείχαν μεγάλα ραδιοτηλεσκόπια από την Αυστραλία, την Ιαπωνία και την Κίνα. Ο αστρονομικός μαραθώνιος είχε στόχο τη συστηματική παρακολούθηση τριών μακρινών γιγάντιων γαλαξιών, ξεκινώντας από την Αυστραλία για να περάσει στην Ιαπωνία, και μέσω Σανγκάης να καταλήξει στην Κίνα. Ηταν μια πρωτοφανής επίδειξη επιστημονικού συντονισμού και συνεργασίας, στην οποία συμμετείχαν 17 μεγάλα τηλεσκόπια και 28 networks από όλο τον κόσμο.

Τα δεδομένα που καταγράφονταν από τα διάφορα τηλεσκόπια κατέληξαν σε έναν ισχυρότατο υπερυπολογιστή, δημιουργημένο επί τούτου, ικανό να επεξεργαστεί όλα αυτά τα πολύτιμα δεδομένα και να δημιουργήσει εικόνες υψηλής ανάλυσης αυτών των αινιγματικών γαλαξιών.

Αυτή η πρωτοβουλία αποσκοπεί αφενός στο να αναδείξει διεθνώς τη ζωτική σημασία των αστρονομικών ερευνών για τον σύγχρονο πολιτισμό και αφετέρου στο να καταδείξει την ανάγκη διαμόρφωσης μιας νέας κοσμικής συνείδησης σχετικά με τη θέση του ανθρώπου στο Σύμπαν. Για τη διεθνή προβολή αυτών των σημαντικών εορταστικών εκδηλώσεων και επιμορφωτικών προγραμμάτων υιοθετήθηκε το σλόγκαν: «Το Σύμπαν: Δικό σας να το Ανακαλύψετε» (The Universe, Yours to Discover). Ταυτόχρονα όμως με αυτή την παγκόσμια αστρονομική γιορτή, η Διεθνής Αστρονομική Ενωση θέλει να υπενθυμίσει ότι φέτος γιορτάζουμε την τετρακοσιοστή επέτειο από τις πρώτες αστρονομικές παρατηρήσεις με τηλεσκόπιο του πλανήτη Δία και των δορυφόρων του από τον Γαλιλαίο, που τόσο αποφασιστικό ρόλο έπαιξαν, κατά τον 17ο αιώνα, στην επιστημονική επανάσταση.

Για την επίτευξη αυτών των φιλόδοξων στόχων έχουν προγραμματιστεί για όλη τη χρονιά πολυάριθμες εκδηλώσεις σε παρά πολλές χώρες. Στην Ελλάδα, όπως και αλλού, έχει συγκροτηθεί εθνική επιτροπή που έχει αναλάβει τη διοργάνωση των τοπικών εκδηλώσεων για το «Ετος Αστρονομίας 2009». Πρόεδρος της ελληνικής επιτροπής, στην οποία συμμετέχουν πολλοί επιφανείς επιστήμονες, είναι ο καθηγητής Χρήστος Γούδης, πρόεδρος του Ινστιτούτου Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

2 - 24/01/2009