15.11.08

ΓΕΝΕΤΙΚΗ-Μπορούμε να αναστήσουμε μαμούθ απ' την κατάψυξη

Νέα μέθοδος κλωνοποίησης ίσως επιτρέψει την «ανάσταση» προϊστορικών ζώων

Από τον ΣΠΥΡΟ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗ



Ομάδα Ιαπώνων γενετιστών κατάφερε να κλωνοποιήσει ποντίκια χρησιμοποιώντας μόνο κύτταρα νεκρών ποντικών που ήταν κατεψυγμένα επί 16 χρόνια! Οπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, το σημαντικό αυτό επιστημονικό επίτευγμα θα μπορούσε να βοηθήσει να «αναστηθούν» ζώα που έχουν εκλείψει προ πολλού, όπως τα μαμούθ, αρκεί τα σώματά τους να έχουν ανευρεθεί κατεψυγμένα.

Η έκθεση των Ιαπώνων δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στην επιθεώρηση PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences). «Αποδείξαμε ότι για την παραγωγή κλώνων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και κατεψυγμένος ζωικός ιστός», δηλώνει πανευτυχής ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Τερουχίκο Γιακαγιάμα, γενετιστής στο Κέντρο Βιολογίας της Ανάπτυξης του Ινστιτούτου RIKEN, στην πόλη Κόμπε της Ιαπωνίας, όπου πραγματοποιήθηκε η επιτυχημένη κλωνοποίηση.

Για να δημιουργήσουν τους κλώνους, οι Ιάπωνες επιστήμονες χρησιμοποίησαν το γενετικό υλικό των εγκεφαλικών κυττάρων των κατεψυγμένων ποντικών. Διέψευσαν με αυτόν τον τρόπο τη θεωρία που υποστήριζε ότι είναι αδύνατη η κλωνοποίηση έμβιων όντων από κατεψυγμένα κύτταρα εξαιτίας των βλαβών που επιφέρουν στο DNA τους οι εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες.

Σε όλες τις περιπτώσεις κλωνοποίησης που έχουν στεφθεί με επιτυχία μέχρι σήμερα, από τη σκωτσέζα προβατίνα Ντόλι μέχρι τα κλωνοποιημένα γατιά και σκυλιά, η επιστημονική «βασιλική οδός» που ακολουθήθηκε ήταν η τεχνική της μεταφοράς κυτταρικού πυρήνα. Η τεχνική αυτή συνίσταται στο εξής: από τον πυρήνα ενός κυττάρου του «δότη» αφαιρείται το γενετικό υλικό, το οποίο «εγχύεται» στο εσωτερικό ενός ωαρίου από το οποίο έχει πρώτα αφαιρεθεί το γενετικό υλικό. Το ωάριο στη συνέχεια διεγείρεται με χημικά και ηλεκτρικά ερεθίσματα προκειμένου να διαφοροποιηθεί σε έμβρυο. Αυτό με τη σειρά του εμφυτεύεται στη μήτρα μιας «δανεικής» μητέρας.

Η κλωνοποίηση ποντικών από κατεψυγμένα νεκρά κύτταρα είναι κάτι το οποίο έχει ήδη επιτευχθεί από άλλες ερευνητικές ομάδες. Η πρωτοτυπία της ερευνητικής ομάδας του Γιακαγιάμα έγκειται αφενός στο ότι χρησιμοποίησε για πρώτη φορά κύτταρα που είχαν καταψυχθεί χωρίς την προσθήκη κρυοπροστατευτικών ουσιών που προστατεύουν το γενετικό υλικό από το ψύχος και αφετέρου ότι χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά εγκεφαλικά κύτταρα για τη δημιουργία κλώνων, κάτι που ποτέ δεν είχε επιχειρηθεί στο παρελθόν.

Διαπίστωσε μάλιστα ότι είναι ευκολότερη η κλωνοποίηση με εγκεφαλικά κύτταρα από ό,τι με άλλα είδη κυττάρων, ίσως επειδή ο εγκεφαλικός ιστός είναι πλούσιος σε σάκχαρα, τα οποία λειτουργούν ως φυσικές κρυοπροστατευτικές ουσίες διατηρώντας άθικτο το DNA.

Αυτή η μέθοδος κλωνοποίησης θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί για την αύξηση του πληθυσμού απειλούμενων ειδών, όπως για παράδειγμα είναι οι αφρικανικές αγριόγατες. Αντίθετα, η «ανάσταση» εξαφανισμένων ειδών όπως τα μαμούθ είναι πολύ πιο σύνθετη διαδικασία. Τα νεκρά ζώα που έχουν βρεθεί θαμμένα στους πάγους πιθανότατα έχουν ψυχθεί και αποψυχθεί πολλές φορές στη διάρκεια των αιώνων, γεγονός το οποίο θα πρέπει να έχει επιφέρει πολύ περισσότερες βλάβες στο γενετικό τους υλικό από ό,τι εάν είχαν ψυχθεί μία μόνο φορά.

Ευκολότερη και από την «ανάσταση» μπορεί να είναι η κλωνοποίηση ανθρώπων που έχουν καταψυχθεί με τη μέθοδο της κρυογονικής. Η κλωνοποίηση όμως ανθρώπων είναι ακόμη ένα ανοιχτό ηθικό ζήτημα. Εξάλλου, οι άνθρωποι που συναινούν στο να καταψυχθούν αφού πεθάνουν, προτιμούν να «αναστηθούν» παρά να κλωνοποιηθούν.*


2 - 15/11/2008


Δεν υπάρχουν σχόλια: